Нийгмийн толь сонин

-Та төрийн албан хаагч байсан хэмээн ярилаа. Яагаад траншейнд орчихов?
-Ах нь цагтаа хуучнаар 220 мянгатад эхнэр, охин хоёртойгоо гурван өрөө байранд элбэг хангалуун, ажил албатай амьдарч байлаа. Архи уудаггүй сайн аав, гэрийн эзэн гэж хүн болгон хэлдэг байв. Гэвч хүмүүсийн атаа, жөтөө янз бүрийн ховноос болж эхнэр бид хоёр байнга хэрэлдэж сүүлдээ бүр салахад хүрсэн. Ахад нь сэтгэлийн хат дутсан юм болов уу. Нэг л мэдэхэд ийм амьдрал руу орчихсон. Манай ажлынхан намайг мэддэг болсон байна лээ. Сайхан "Ланд” машин уначихсан ирээд л "Суу, ямар архи уух юм. Ингэж ч явах гэж” хэмээн хэлцгээдэг.

-Эхнэр, охинтойгоо уулздаг уу?
-Охин маань гадаадад сурдаг. Арав гаруй жил уулзсангүй. Эхнэр маань саяхан машин уначихсан ирж уулзаад гэр авч өгье гэсэн. Би чинь эр хүн шүү дээ. Ингэж, амьдарч байгаа ч гэлээ түүнээс ийм их зүйл авах эрх надад байхгүй. Тэр маань охиноо өдий зэрэгтэй авч яваа нь надад хангалттай. Би тэр хүнд нэмэр болохгүй ч нэрмээс болохгүй юмсан гэж бодож явдаг даа. / хоолой нь зангирав/

-Та одоо хаана амьдарч байгаа вэ, удахгүй сар шинэ боллоо баяраа яаж тэмдэглэх гэж байна даа?
-Би Дэнжийн мянгын траншейнд амьдардаг. Амьдралдаа алдаж, траншейнд орсон ч монгол хүн болохоор сар шинээ сайхан гаргахыг бодолгүй яахав дээ. Шинэ сарын идээ цагаа ямар байна тэр жилийн өнгө харагддаг гэж ярьцгаадаг. Хэдэн хоногийн өмнөөс л олсон мөнгөө үрэлгүй байж 15000 төгрөг болгосон. Одоо еэвэнгээ аваад явж байна. Тавгаа засаж хэдэн чихэр дээгүүр нь тавьчихна. Адууны мах авч бууз хийсэн чинь өчигдөр хагасыг нь идчихсэн. За тэгээд хямдхан архи зардаг газар байдаг. Тэндээс хэдэн шил архи авна.

-Хүмүүс золголт хийх гээд айлаар явцгаана. Та ах дүү, хамаатан саднаараа орно биз дээ?
-Энд нэг дүү маань байгаа. Тэр намайг тоохгүй. Ээж, аавын ах дүү байдаг л юм. Надаас цээрлээд оруулахгүй биз. Энд нэлээн хэдэн траншей байдаг. Тэднийхнээр орж золголтоо хийж ууцгаана.

-Иргэн бүрт эх орны хишиг хүртээж байгаа. Группт байдаг бол та 70,000 төгрөгөө авах юм байна?
-Авч чадахгүй байх аа. Иргэний үнэмлэхээ хаячихсан. Групп 18000 төгрөг байхад л авч байсан. Тэр эх орны хишиг ч мань мэтэд хүртэхгүй байлгүй. Бидний амьдарч байгаа траншейнд хаяг тогтоож өгөх юм болов уу. Тэгвэл хурдан авчих юмсан.

Ц.Бямбажав