Компьютерийн програм хангамжид гарсан алдаанаас болж компьютер гацах явдал бол юу ч биш. Тэр алдаануудаас болж машин тэрэг эвдэрч, пуужин дэлбэрч, хүмүүс амь үрэгдэх нь хамгийн аймшигтай бөгөөд харамсалтай хэрэг юм. 1945 онд Harward Mark 2 компьютерийн корпусан дотор инженерүүд цагаан эрвээхэй олсон нь түүхэн дэхь хамгийн анхны компьютерийн bug байжээ. Инженерүүд өөрсдийн тэмдэглэлдээ "bug олсон” гэж бичсэн бөгөөд энэ цагаас хойш компьютерийн алдааг bug (bug – англиар шавьж хорхой гэсэн утгатай) гэх болжээ. Тоон технологи бүхий төхөөрөмжүүд дэлгэрэх тусам bug-ууд ч бидний амьдралд улам нэвтэрсээр. Үүрэн телефон, гэр ахуйн цахилгаан хэрэгсэл, автомашин гээд эргэн тойронд биднийг хүрээлдэг. Ихэвчлэн bug-уудын хор хохирол бага байдаг боловч зарим тохиолдолд асар их эдийн засгийн хохирол учруулж, эрдэнэт хүний амь насыг авч оддог билээ. Wired сэтгүүл нэг бүтэн дугаараа энэ сэдэвт зориулж, хүн төрөлхтөнд хамгийн их хор хохирол учруулсан 10 bug-ийг нийтэлсэн байна.

1962 оны 7-р сарын 28.

Mariner 1 сансрын хөлөг Венера гариг руу аялахаар хөөрчээ. Антенн хугарсаны улмаас газрын удирдлагын албатай холбоо алдагдаж, хөлөг онгоц өөрийн удирдлагын системд шилжсэн байна. Гэвч энэ системд бяцхан боловч ноцтой bug байжээ. Үүний улмаас хөлөг өөр тийшээ нисэж, Атлантын далай дээр түүний дэлбэлж живүүлэхээс өөр аргагүйд хүрэв. Хожим хийсэн шинжилгээгээр жолоодлогын системийг програмчилж байхдаа нэгэн томъёонд ганцхан тэмдэгт орхиж бичсэийг олж тогтоосон байна.

1982 он.

Транссибирийн дамжуулах хоолойд гарсан аваар. Хийн дамжуулах хоолойнуудыг удирддаг Канадын програм хангамжинд Тагнуулын төв газрын агентууд bug оруулжээ. Үйлдвэрийн тагнуул хийж байсан зөвлөлтийн тагнуулчид үүнийг мэдэлгүй програм хангамжийг хулгайлж Транссибирийн дамжуулах хоолойг удирдах системд нэвтрүүлсэн аж. Үүний үр дүнд хүн төрөлхтний түүхэнд гарсан хамгийн том цөмийн бус дэлбэрэлт болсон юм.

1985-1987 он.

Thereac-25 маркийн эмнэлэгийн хурдасгагчаар туяаны шарлаганд орж байсан хүмүүс үхэлд хүргэх хэмжээний туяаны хордлого авчээ. Тус төхөөрөмжийн програм хангамжийг туршлагагүй залуу програмчин бичсэн байсан бөгөөд үүнээс болж таван хүн нас барж, олон хүн хүнд хордлого авчээ.

1988 он.

Berkley Unix системд гарсан алдаа. Дэлхийн хамгийн анхны компьютерийн өт (Моррисын worm) нь нэг өдрийн дотор 2000-6000 компьютерт халдаж мэдээллийг устгажээ. Berkley Unix системийн gets() функц оролт гаралтын тэмдэгтийн хязгаар байгаагүйгээс болсон аж.

1988-96 он.

Kerberos маркийн тохиолдолын тоон генератор нь олон жил мэдээлэл нууцлах системд хэрэглэгдэж байжээ. Хэдэн тэрбум тооноос тохиолдолын (санамсаргүй) тоог гаргаж авч байна гэж бодож байсан боловч хэрэг дээрээ хамаагүй бага буюу сая орчим тооноос гаргадаг байжээ. Үүний үр дүнд Kerberos хамгаалалттай компьютерийн системд түвэггүй нэвтэрч болохоор байсан байна.

1990 оны 1-р сарын 15.

AT&T системийн утасны шугам сүлжээний саатал. Хот хоорондын коммутаторуудыг ажиллуулдаг шинэ програмд байсан алдаа нь тус коммутатор хажуугийн коммутатораас тусгай сигнал авснаар дахин ачаалж байсан явдал юм. Хамгийн гайтай нь энэхүү сигнал коммутаторыг дахин ачаалж байхад гардаг сигнал байсан байна. Нэг өдөр Нью-Йоркийн нэгэн коммутатор дахин ачаалахад гинжин холбоо үүсэж хажуугийн 114 коммутатор зогсолтгүй 6 секунд тутам дахин ачаалж. 60 мянган хүн 9 цагийн турш хот хоорондын холбоогүй болсон байна.

1993 он.

Өргөн дэлгэр реклам сурталчилгаа явуулсан Intel Pentium процессор хөвөгч таслалтай тоог буруу хувааж, 0,006% хувийн алдаа гаргаж байсан байна. Энэ нь өргөн хүрээний хэрэглэгчдийг хамраагүй ч гэсэн тус компанийн нэр хүндэд маш муугаар нөлөөлжээ. Эхний үед Intel компани нь тооцоолон бодолтонд ийм нарийвчлал хэрэгтэй гэдгээ баталсан хэрэглэгчдэд процессорыг сольж байсан боловч сүүлдээ хүссэн бүх хүмүүст солихоор болсон. Энэ жижиг алдаа нь тус компанид 475 сая долларын хохирол учруулжээ.

1995-1996 он.

Үхлийн пинг. IP багцыг боловсруулахад гарч болох алдааг хянахгүй байсан нь ямар ч үйлдлийн системийг эвдэх боломжтой байсан. Үүний тулд интернэтээр тусгай пинг пакет /”ping”/ явуулахад л хангалттай байсан.

1996 оны 6-р сарын 4.

Европын эрдэмтэдийн олон жилийн хөдөлмөрийн үр дүнд бүтсэн, Европын холбооны бахархал болсон Ariane-5 сансрын хөлөг хөөрсний дараах 40 секунд дээр дэлбэрчээ. Зөвхөн эрдэм шинжилгээний тоног төхөөрөмж л гэхэд 500 сая долларын үнэтэй байжээ. Компьютерт гарсан алдаанаас болж процессор ажиллагаагүй болж, өөрийгөө устгах систем ажиллажээ. Энэ сүйрэл нь мөн л програмын алдааг хянах систем байгаагүйгээс болсон юм.

2000 оны 11-р сар.

Панамын хорт хавдар судлалын үндэсний төвд АНУ-ын Multidata Systems International компанийн үйлдвэрлэсэн цацраг туяаны төхөөрөмж удирддаг програм хангамж нь туяаны хэмжээг буруу тооцоолж байсан явдал юм. Үүнээс болж найман хүн нас барж, 20 хүн хордлого авсан байна. Програмын тооцоог дахин нягтлан шалгах ёстой байсан эмч нар хүн амины хэргээр яллагджээ.

Weekend TV сэтгүүл 2007 оны 11 сарын 12-18 өдрийн дугаар.